Şiddet tipleri içerisinde gündelik yaşamda en sık rastlanan tiplerden birisi de duygusal şiddettir. Duygusal şiddette insanın yaşadığı psikolojik hasar bulunmaktadır. Kadınlarda, yaşlılarda ve özellikle çocuklarda büyük yıkımlara yol açabilirler (Bernett, W. (2005) Child Maltreatment. In Kaplan&Sadock’s Comprehensive Textbook of Psychiatry, 8th Ed. (Eds BJ Sadock, VA Sadock): 3415-3417. Philadelphia, Lippincott Williams&Wilkins. 32 MÜHF – HAD, C.22, S.1).
Duygusal şiddet iki özelliği ile diğer tip şiddetlerden ayrılmaktadır.
Bunlar;
1. Fiziksel ve cinsel şiddette olduğu gibi somut fiziksel bulguların bulunmayışı,
2. Tek başına bulunabileceği gibi çoğu olguda diğer şiddet tipleriyle birlikte bulunduğu tespit edilmiştir. Cinsel ya da fiziksel saldırıya maruz kalan kişi aynı zamanda duygusal şiddete de maruz kalmaktadır.
Sözel şiddet duygusal şiddet olgularında çok sık gözlenen bir olaydır. Özellikle kadınlara ve yaşlılara yönelik duygusal şiddette en çok gözlenen eylem şeklidir.
Sözel şiddet: söz ve hareketlerin düzenli bir şekilde korkutma, sindirme, cezalandırma ve cezalandırma aracı olarak kullanılmasıdır. Sözel şiddete ilişkin davranışlardan en belirgini kişinin değer verdiği konulara yönelik güveni sarsmak ve kadını yaralamak amacıyla belli aralıklarla çok ağır hakaret etmek ve sözler söylemektir. Kadını küçük düşürücü adlar takmak ve sık sık olumsuz bir şekilde eleştirmek ve alay etmek de sözel şiddet kapsamında değerlendirilmektedir.
Duygusal şiddete neden olan başlıca davranışlar şunlardır:
1. Reddetme (Rejection); Yetişkin bireyin veya çocuğun ihtiyaçlarının karşılanmaması, onun ayrı bir birey olarak kabul edilmemesi, o yokmuş gibi davranılması, karşısındakinin olumlu yönlerini ortaya çıkarmak motive etmek için herhangi bir şey yapılmaması, yardım taleplerinin reddedilmesi, karşısındakine hiçbir işe yaramıyor duygusu verilmesi, evdeki her hatadan onun sorumlu tutarak, onun bir tür günah keçisi rolüne soyundurulması, fiziksel temastan kaçınılması ve ona dokunularak yakınlığın belli edilmemesi.
2. Tek başına bırakmak (Isolating): Partnerini veya ebeveynin çocuğu toplumsal ilişkilerden ve kendinden uzak tutması, kadın ve çocuğun bu tip ilişkilere girmesini sağlayacak fırsatlar sağlamamak veya kasıtlı olarak bu tip fırsatları engellemek, kişinin veya çocuğun yalnız olduğuna inandırılması.
3. Yıldırma (Terrorizing): Kişiyi veya çocuğu sözel veya fiziksel saldırılar ile korkutması, tehdit etmesi, gözdağı vererek korku dolu bir ortamda yaşamasına neden olması.
4. Suça yöneltme (Corrupting):Anti sosyal davranışlara yöneltilmesi, buna özendirilmesi, toplumsal açıdan kötü örnek olunması, kötü örnekler gösterilerek o yola yöneltilmesi.
5. Duygusal tepki vermeyi reddetme (Denying emotional responsiveness): Bu tip eylemlerin kökeninde kişinin sağlıklı olarak hem duygusal hem de sosyal gelişimini sağlayacak tepkilerin verilmemesi bulunmaktadır.
6. Aşağılama (Degrading): Kişinin veya çocuğun küçük düşmesine neden olacak, onurunu zedeleyecek davranışlarda bulunması, yetersizlik duygusu uyandıracak takma isimlerle çağırma ve bu tip davranışların sistematik olarak uygulanması.
7. Kendi çıkarına kullanma (Exploiting): Kişinin kendi çıkarları için karşısındakini kullanmasıdır. Bu tip olaylar özellikle sorunlu evliliklerde çocuğun evlilik güvencesi olarak kullanılması olarak görülür.
8. Vaktinden önce yetişkin rol verme (Adultifying): Kişiden gerçekçi olmayan beklentilerin olması ve bu tip başarıların beklenmesi, yapamayacağı şeyleri başarması için baskılamak, yaş gelişimine uygun olmayan sorumlulukların verilmesidir.